دندانپزشکی در دوران بارداری
یکی از سوالات عمومی بانوان باردار این است که آیا ما می توانیم در دوران بارداری به دندانپزشکی مراجعه کنیم یا خیر؟ در این مقاله سعی کرده ایم تمامی ابهامات شما را مرتفع سازیم.
در حوزه دندانپزشکی جهت بررسی دقیقتر مسائل مربوط به بارداری، دوران بارداری را به سه بازه زمانی سه ماهه اول، دوم و سوم تقسیم میکنیم در هریک از سه دوره بنا بر شرایط رشد جنین درمان های دندان پزشکی بایستی با ملاحضات خاصی صورت گیرد.
دندانپزشکی در سه ماهه اول دوره بارداری:
در ماه های اول، دوم و سوم توصیه می کنیم حتی الامکان از هرگونه درمان و مصرف دارو جلوگیری کنید؛ به دلیل اینکه ارگان های اصلی جنین در این ایام در حال شکل گیری است. همچنین توجه شود تا هفته 13 بارداری از برخورد هرگونه اشعه رادیولوژی (X-Ray) به بدن خودداری کنید.
بهتر است در موارد ممکن درمان ها از سه ماهه اول بارداری به سه ماهه دوم منتقل شود، پس اگر دندان دارای درد خفیف غیر ممتد شبانه یا دارای حساسیت به سرما و گرما و فشار و ضربه باشد، با دندان مدارای کافی صورت گیرد تا حتی الامکان درمان دیرتر انجام شود. منظور از مدارا کردن، اجتناب از استفاده از مایعات داغ یا بسیار سرد و وارد نکردن فشار زیاد و نجویدن خوراکی های سفت با دندان و استفاده صحیح از نخ دندان می باشد که بتوان از پیشرفت پوسیدگی و ایجاد تحریک در عصب دندان و بروز وضعیت اورژانسی غیرقابل تحمل خودداری کرد.
استفاده از دهان شویه کلرهگزیدین که یک ماده ضد میکروبی بسیار قوی است و پلاک های دندانی و باکتری های دهانی را کاهش میدهد نیز در صورت صلاح دید پزشکتان توصیه می شود. این دهان شویه به دلیل اینکه توسط دهان جذب نمی شود و خوراکی نیز نمی باشد و صرفا دهان را شست و شو میدهد خطری برای مادران باردار و جنین ندارد.
اما اگر درد دندان بسیار شدید، ممتد و غیر قابل تحمل باشد یا لثه دارای عفونت شدید و آبسه باشد احتمالا مجبور به انجام درمان های دندانپزشکی با شروط زیر خواهید بود:
هرگونه استفاده از دارو و اشعه (برای عکس رادیوگرافی) در دندانپزشکی در سه ماهه اول بارداری به دلیل حساسیت های آن می بایست حتما زیر نظر و به توصیه پزشک زنان و زایمان صورت گیرد بنابراین لازم است طرح درمانی دندانپزشکی قبل از انجام به تایید پزشک متخصص زنان و زایمان برسد تا آسیب های آن به حداقل برسد.
درمان های دندانپزشکی که در این دوره انجام میشود در حداقل ممکن و به منظور رفع علائم اورژانسی مانند درد و عفونت است. در این دوره دندانپزشک معمولا برای کاستن درد و ایجاد مجرایی برای تخلیه عفونت دندان (درناژ عفونت) از درمانی با نام پالپوتومی استفاده می نماید در این درمان تنها عصب های موجود در تاج دندان تخلیه شده و دندان تا دوره سه ماهه دوم به صورت پانسمان شده نگهداری می شود تا در آن زمان درمان ریشه صورت گیرد.
دندان پزشکی در سه ماهه دوم دوره بارداری:
ماه های چهارم، پنجم و ششم مناسب ترین زمان برای انجام درمان های دندانپزشکی است، زیرا هم جنین به حد کفایت رشد کرده و هم به مادر فشار زیادی بابت جا به جایی متحمل نمی شود. در دوره سه ماهه دوم می تواند درمان های ضروری دندانپزشکی مانند ترمیم و کشیدن دندان صورت پذیرد. در این دوره مانند دوره اول باید از اشعه رادیولوژی حتی الامکان دوری نمایید.
با وجود اینکه در این دوره می توان تمامی درمان ها را انجام داد اما بهتر است درمان های زیبایی را به بعد از زایمان به تعویق بیاندازید. با وجود اینکه انجام درمان در این دوره ممکن است اما دراز کشیدن یا نشستن در زمانی طولانی بر روی یونیت دندانپزشکی باعث فشار به مادر و آزردگی خاطر او خواهد شد.
در این دوره اگر تشخیص داده شد که مادر باید تحت اشعه رادیولوژی قرار گیرد باید پوشش سربی حتما پوشیده شده تا از هرگونه آسیب احتمالی جلوگیری شود.
در حین درمان از داروی بی حسی کم خطر مانند لیدوکائین و با دوز حداقل استفاده شود تا هم از تاثیرات احتمالی دارویی بر جنین جلوگیری کند هم از درد ناشی از درمان صورت گرفته کاهش یابد. مصرف آنتی بیوتیک فقط با تایید پزشک زنان زایمان، مجاز خواهد بود. در سه ماهه دوم بارداری این نکته حائز اهمیت است که می‌توان از ضد درد هایی مانند استامینوفن و بروفن (ایپوپروفن و ژلوفن) برای التیام موقت درد دندان استفاده کرد اما توجه شود که از داروهای حاوی آسپرین نباید استفاده کرد.
دندان پزشکی در سه ماهه سوم دوره بارداری:
در ماه های هفتم، هشتم و نهم جنین تقریبا به طور کامل رشد کرده است و رفت و آمد برای مادر دشوار خواهد شد. در این ایام دراز کشیدن به مدت زیاد در یونیت دندانپزشکی نیز میتواند برای جنین مضر باشد و برای مادر درد ایجاد شود. در دوره سوم بارداری بهتر است درمان ها به بعد از زایمان موکول شوند و مراقبت های دهانی و دندانی برای جلوگیری از رخ دادن بیماری باید صورت پذیرد، استفاده از نخ دندان و مسواک حداقل روزی دوبار و استفاده از دهان شویه از اهمیت بسیار بالایی نسبت به سایر افراد برخوردار است زیر باید از گونه بیماری دهانی جلوگیری نمود. استفاده از استامینوفن بدون کدئین در این دوره مانعی ندارد اما بهتر است از بروفن(ایپوپروفن و ژلوفن) دوری نمایید. استفاده از ضد دردهای حاوی آسپرین نیز ممنوع است.
در این دوره نیز همانند دوره اول بارداری بهتر است از درمان های اصلی دوری شود و به جای آن از درمان هایی مانند درمان پالپوتومی استفاده شود. راحتی مادر در این دوره بسیار حائز اهمیت است بنابراین همواره باید مادر در راحت ترین حالت ممکن باشد و دندانپزشکی نیز مستثنی از این قضیه نمی باشد.
توصیه ما به بانوان در دوران بارداری
- انجام درمان جرمگیری در دوران بارداری را توصیه می کنیم زیرا این درمان یک درمان پیشگیرانه محسوب میشود و می تواند از مشکلات دهانی احتمالی جلوگیری کند. این درمان به دلیل آنکه بدون دارو انجام می پذیرد، خطری برای جنین نخواهد داشت.
- سعی کنید تمام توصیه های دندانپزشکی من جمله مسواک زدن مرتب، استفاده از خمیر دندان مناسب و نخ دندان روزانه برای جلوگیری از بیماری های دهان و دندان را رعایت کنید.
- چکاپ های منظم در دوران بارداری بسیار ضروری است. این عمل باعث می شود پیشگیری یا برخورد صحیح و زود هنگام با بیماری صورت گیرد.
- توصیه مهم دیگری که می توان داشت قبل از اقدام به بارداری، برای انجام چکاپ به دندانپزشکی مراجعه کنید تا از هرگونه بیماری دهان و دندان در دوران بارداری جلوگیری شود.
- ساقی
- خرداد 3, 1401
- 159 بازدید
