ایمپلنت دندان

ایمپلنت دندان یکی از تحولات بزرگ در زمینه دندانپزشکی است که این روزها به سبب مشکلات بیشتری که در زمینه دهان و دندان مردم را درگیر خودش میکند، پرکاربردتر شده است.

ما در این مقاله میخواهیم شما را با انواع ایمپـلنت دندان ، اجزای ایمپلنت دندان ، مراحل کاشت آن و اطلاعات دیگر در این خصوص آشنا کنیم. پس اگر به این حوزه علاقه دارید و یا قصد انجام ایمپلنت را برای جایگزینی دندان های از دست رفته تان دارید، تا پایان این مقاله با ما همراه باشید.

یکی از بهترین روش ها برای جایگزینی دندان های از دست رفته ایمـپلنت دندان است که به دلیل دوام و کیفیتی که دارد و زیبایی ظاهری که به دندان ها میدهد، بین افراد بسیار محبوب شده است.

ایمپلنت دندان چیست ؟

ایمپـلنت دندان نوعی پایه تیتانیومی سازگار با سلول های بدن است. از ایمپلنت های دندانی به عنوان جایگزینی مناسب و دائمی به جای یک یا چند دندان از دست رفته استفاده می شود. پس از قراردادن ایمپلنت توسط دندانپزشک در داخل استخوان فک، با استخوان سازی سلول های استخوان ساز در سطح ایمپلنت، استخوان فک به ایمپلنت جوش می خورد.

فرآیند جوش خوردن معمولا 3 تا 4 ماه طول کشیده، سپس قسمت تاج و روکش دندان ساخته شده و بر روی پایه قرار می گیرد. همچنین میتوانید مقاله پیزوسرجری چیست و موتور ایمپلنت چیست را مطالعه کنید.

انواع ایمپلنت دندان

انواع ایمـپلنت دندان شامل موارد زیر می باشند:

•  ایمپلنت Bone Level
•  ایمپلنت Tissue Level
•  ایمپلنت های one piece (ایمپلنت یک تکه دندان)

ایمپلنت ها به صورت ایمپلنت Bone Level، ایمپلنت Tissue Level و ایمپلنت های one piece ایمپلنت یک تکه دندان تقسیم بندی می شوند.

بیشترین مصرف را در ایران ایمپلنت های Bone Level تشکیل می دهند. ایمپلنت های Bone Level به دو بخش مینی ایمپلنت ها و ایمپلنت های رگولار تقسیم بندی می شوند.

ایمپلنت های one piece هم کاربرد کمتری دارند ولی بیشتر در دندان های جلو قابل استفاده هستند.

همچنین می توان ایمـپلنت دندان را از نظر های مختلف نیز دسته بندی کرد که در ادامه به بیان آن ها میپردازیم:

ایمپلنت دندان بر اساس تکنیک جراحی

بر اساس تکنیک جراحی، ایمپلنت ها را به 4 دسته کلی میتوان تقسیم کرد که شامل موارد زیر است:

 ایمپلنت های اندواستیل

این نوع ایمپلنت ها یکی از رایج ترین انواع ایمپلنت دندان هستند که معمولا از آن ها در جراحی های دو مرحله ای استفاده میشود. جنس ایمپلنت های اندواستیل در اکثر مواقع از تیتانیوم است و مانند پیچ های کوچک هستند.

ایمپلنت های ساب پریواستیل

این نوع از ایمپلنت ها به صورت مستقیم در استخوان فک قرار نمی گیرند و جای آن ها در زیر لثه و روی استخوان فک است. در واقع بخشی از آن ها برای نگهداری از دندان در بیرون از بافت لثه قرار می گیرد.  به دلیل این که برخی از افراد استخوان فک سالمی ندارند و همچنین قابلیت پیوند استخوان جدید برای آن ها وجود ندارد، این نوع ایمپلنت برای آن ها مناسب است. استفاده از ایمپلنت های ساب پریواستیل اغلب برای جراحی های یک مرحله ای است.

ایمپلنت یک مرحله ای

در ایمپلنت یک مرحله ای ، نصب ایمپلنت و اباتمنت در یک جلسه انجام میشود. باید توجه داشت که به منظور این که هیچ گونه مشکلی در فرایند کاشت ایمپلنت ایجاد نشود، این روش به دقت و مهارت بسیار بالایی نیاز دارد.

ایمپلنت دو مرحله ای

رایج ترین نوع ایمـپلنت دندان، ایمپلنت دو مرحله ای است که در این روش ایمپنت زیر بافت لثه قرار داده شده و در ادامه بافت لثه بخیه زده می شود. هنگامی که دوره نقاهت عمل اول به پایان رسید، مرحله بعدی یعنی قرار گیری تاج دندان انجام میگیرد.

ایمپلنت دندان بر اساس نحوه کاشت

کاشت ایمپلنت دندان در شرایط بیهوشی بیمار انجام می گیرد و در واقع نوعی جراحی است. برای این کار دندانپزشک متخصص با ایجاد سوراخ کوچکی در استخوان فک به کمک دریل، پایه ایمپلنت را در استخوان فک جا گذاری می کند که در نهایت با بهبودی لثه، ایمپـلنت دندان پوشش داده می شود.

پس از جوش خوردن پایه ایمپلنت با استخوان فک، مرحله دوم جراحی شروع می شود که دندانپزشک کانکتور را به ایمپلنت دندان وصل می کند و در انتها تاج دندان را بر روی آن قرار میدهد. بر اساس نحوه کاشت، ایمپلنت دندان به موارد زیر تقسیم میشود:

ایمپلنت فرورنده

این نوع ایمپلنت که معمولی ترین نوع آن است، مثل یک پیچ درون استخوان فک قرار داده می شود. ایمپلنت های فرورونده، عرض و طول های مختلفی دارند که انتخاب آن ها با توجه به وضعیت بیمار صورت می گیرد. در نهایت یک و یا چند دندان قابلیت قرار گیری بر روی این ایمپلنت ها را دارند.

ایمپلنت دندان برسازی درون کاشتی

یک نوع قالب فلزی در این روش استفاده می شود که قرار گیری آن در زیر بافت لثه است. در این نوع ایمپلنت و برای نگهداری، دندان به استخوان فک متصل می شود. انتخاب این نوع برای برخی از افراد که مشکلاتی همچون ارتفاع استخوان فک دارند و یا قادر به استفاده از دندان مصنوعی نمی باشند، مناسب است.

ایمپلنت دندان دارای چهارچوب راموس

برخی از افراد که استخوان فک پایین آن ها ضعیف است و نمی توانند ایمپلنت ریشه ای را انتخاب کنند، می توانند از ایمپلنت دارای چهارچوب راموس استفاده کنند. قرارگیری این ایمپلنت در انتهای استخوان فک است و دندان مصنوعی، متناسب با آن ساخته می شود. در واقع این روش ایمپلنت می تواند با تقویت استخوان فک، مانع از شکستگی آن شود.

انواع ایمپلنت دندان از نظر شکل و متصل کننده ها

از نظر شکل و متصل کننده ها هم ایمپـلنت دندان انواع زیر را دارد:

 متصل کننده شش ضلعی داخلی

این نوع متصل کننده ها همانند یک سوراخ روی ایمپلنت قرار میگیرند تا دندانپزشک اباتمنت را درون آن قرار دهد.

متصل کننده شش ضلعی خارجی

این نوع متصل کننده ها هم شش ضلعی هستند و جایگاهی در راس ایمپلنت را دارند.

متصل کننده هشت ضلعی داخلی

این نوع متصل کننده ها که هشت ضلعی هستند، مثل یک سوراخ در سر ایمپلنت قرار میگیرند تا دندانپزشک بتواند اباتمنت را درون آن قرار دارد.

قسمت ها و اجزای ایمپلنت دندان

اجزای ایمـپلنت دندان دارای قطعات مختلفی است که در این قسمت به معرفی و بررسی آن ها میپردازیم:

فیکسچر (fixture)

مهمترین قسمت ایمـپلنت دندان فیکسچر است که در زیر لثه و در داخل استخوان به صورت یک پیچ کار گذاشته می شود تا با استخوان فک جوش بخورد.

فیکسچر که معمولا جنس آن از فلز تیتانیوم و آلیاژهای آن و یا زیرکونیا است در واقع تنها قسمتی از ایمپلنت است که دیده نمیشود. علت استفاده از تیتانیوم این است که این فلز محکم ترین فلز روی کره زمین است که سازگاری بسیار خوبی با بدن انسان و استخوان دارد. فیکسچر ایمپلنت قطعه مهمی است که به عنوان ریشه دندان عمل خواهد کرد.

اباتمنت (Abutment)

به دلیل این که خود فیکسچر به عنوان پایه ایمپلنت کاملا زیر خط لثه و در ارتباط با استخوان فک قرار دارد، باید یک رابط بین فیکسچر و تاج ایمپلنت وجود داشته باشد تا یک واحد کامل ایمپلنت شبیه دندان واقعی داشته باشیم. به این اتصال دهنده یا رابط، اباتمنت میگویند.

اباتمنت هم از اصلی ترین اجزای ایمپلنت دندان است. اباتمنت ها در واقع پیچ های کوتاه و محکمی هستند که دقیقا بالاتر از خط لثه قرار میگیرند و از جنس فلز یا موادی که هم رنگ دندان هستند ساخته میشوند.  قرار گیری اباتمنت بر روی خط لثه، زمانی ممکن است که فیکسچر با استخوان فک جوش خورده باشد که این زمان بین3 تا 6 ماه طول می کشد.

تاج دندان

تاج دندان هم که یکی از سه قسمت اصلی از اجزای ایمپلنت دندان است با ظاهری مشابه با دندان های طبیعی فرد ساخته میشود تا در انتهای مراحل کاشت ایمـپلنت دندان، روی اباتمنت قرار بگیرد.

پروتز (Prosthesis)

پروتز بخشی از ایمپلنت است که دقیقا مثل یک دندان واقعی به نظر می رسد و عملکردی مشابه با تاج دندان دارد. این بخش از ایمپلنت را می توان از مواد مختلفی ساخت. به عبارت دیگر پروتزهای ایمپلنت، میتوانند جنس های مختلفی داشته باشند.

برای مثال آن را میتوان از موادی مانند پرسلن یا سرامیک تهیه کرد.  پروتزها که در واقع همان تاج ایمپلنت هستند باید به اباتنمنت متصل شوند. برخی از آن ها به صورت پیچی و برخی دیگر با کمک سمنت (نوع سیمان مخصوص) به اباتمنت وصل میشوند.

هیلینگ ایمپلنت دندان

هیلینگ ایمپلنت بعد از حدود 4 تا 8 هفته بر روی فیکسچر قرار داده می شود. این ایمپلنت چندین کارایی دارد ولی در واقع اصلی ترین کارایی این قطعه در شکل گیری بافت لثه در اطراف ایمپلنت دندان و همچنین جلوگیری از ورود اجسام خارجی به درون ایمپلنت است.

هیلینگ اباتمنت در اندازه های مختلفی موجود است و با توجه به شرایط لثه و اندازه فیکسچر انتخاب می شود. پس از بسته شدن هیلینگ یعنی حدود 2 هفته بعد، دندانپزشک متخصص آن را باز کرده تا برای قالب گیری، ایمپرشن کوپینگ را جای آن قرار دهد.

کاوراسکرو

کاوراسکرو پیچ کوچکی است که بعد از قرار گیری فیکسچر بلافاصله بر روی آن قرار می گیرد تا بخش داخلی فیکسچر را پوشش دهد. قرار گیری این قطعه درون فیکسچر به منظور جلوگیری از ورود آلودگی، خون و باکتری ها است.

فروش این قطعه معمولا در بسته های فیکسچر انجام می گیرد، مگر اینکه در شرایط خاصی لازم باشد تا این قطعه به صورت جداگانه تهیه شود.

 ایمپرشن کوپینگ

به منظور قالب گیری از ایمپلنت در دهان، می توان از ایمپرشن کوپینگ استفاده کرد. در واقع این وسیله، مکان دقیق فیکسچر را تعیین می کند.

آنالوگ

کارایی این قطعه برای مدل سازی فک بیمار است که حدود 3 ماه بعد بر روی ایمپرشن کوپینگ قرار می گیرد.